*Nedensellik zinciri üzerine güzel bir örnek:*
(Alıntıdır)
TARİH OKUMAK NİYE ÖNEMLİDİR???
“Uzay mekiği yakıt tankının genişliğinin neden 1,5 metre” olduğunu anlatan bir elektronik posta bir zamanlar çok modaydı. Bu e posta bu konuya çok güzel ışık tutmaktadır.
Uzay mekiğinin yakıt tankının genişliği neden 1,5 metre?
ABD’nin uzaya gönderdiği uzay mekiğinin yakıt tanklarının genişliği 4 feet, 8.5 inçtir (yaklaşık 1,5 metre). Uzay mühendisleri bu tankları genişletmek istemişler, ancak başarılı olamamışlardır.
Çünkü, bu tanklar fırlatma rampasına trenle gönderilmek zorundadır ve söz konusu tren yolu tünellerden geçmektedir. Tünellerin genişliği ise tren raylarının arasındaki genişlik olan 4 feet 8,5 inçten (yaklaşık 1,5 metre) biraz fazladır.
Neden 4 feet, 8,5 inç (yaklaşık 1,5 metre)? Çünkü vaktiyle tren rayları İngiltere’de böyle yapılmıştır ve ABD demiryolları İngiliz göçmenler tarafından inşa edilmiştir.
Peki, neden İngilizler bu genişliği kullanmışlar? Çünkü ilk tren raylarını yapanlar eski tramvay yolu yapımcılarıdır ve tramvay yolunun genişliği tam olarak budur. Tramvay rayları neden daha geniş değildir? Çünkü bu ölçü vaktiyle at arabalarını yaparken kullanılan genişliktir.
At arabalarındaki tekerlekler arasında neden bu ölçü dikkate alınmış? Çünkü çok eskiden beri İngiliz topraklarından gelip geçen araçlar bu ölçüyü ortaya çıkarmıştır. Arabalar için başka bir ölçü kullanıldığında tekerlekler engebeli arazi üzerinde kalmakta ve kısa sürede bozulmaktadır.
Bu eski yol izleri nasıl ortaya çıkmış derseniz? İngiltere’deki ilk uzun mesafeli yollar Roma İmparatorluğu tarafından kendi savaşçıları için açılmıştır.
Peki, Romalıların yol izleri neden bu ölçüdeymiş?
Çünkü Roma İmparatorluğu’nun ilk savaşçılarının arabaları yan yana getirilmiş iki atın çektiği araçlardır ve iki atın kalçalarının genişliği 4 feet, 8,5 inçtir (yaklaşık 1,5 metre).
Sonuç olarak; dünyadaki en gelişmiş ulaşım sisteminin füzelerinin tasarımı iki bin yıl önce yan yana getirilen iki atın kalça genişliği toplamı ile belirlenmiştir. Bu kuralı değiştirmek ise Ay’a giden, Mars’a gitme ve uzaya açılma planları yapan Amerikalı uzay aracı mühendislerinin bile harcı değildir.
Dünya her şey değişiyor gelişiyor gibi görünüyor, ama bu eğlenceli elektronik postadanda anlaşılacağı gibi aslında dünyada pek çok şey fazla değişmiyor.
Dünyada olan her şey geçmişte olmuş olayların neden ve sonuçları üzerine oluşmaktadır.
Bu günü almak için ve geleceği tahmin edebilmek için TARİH okumak bu nedenle çok önemlidir.
İlkay Doktor
|
*Nedensellik zinciri üzerine güzel bir örnek:*
(Alıntıdır)
TARİH OKUMAK NİYE ÖNEMLİDİR???
“Uzay mekiği yakıt tankının genişliğinin neden 1,5 metre” olduğunu anlatan bir elektronik posta bir zamanlar çok modaydı. Bu e posta bu konuya çok güzel ışık tutmaktadır.
Uzay mekiğinin yakıt tankının genişliği neden 1,5 metre?
ABD’nin uzaya gönderdiği uzay mekiğinin yakıt tanklarının genişliği 4 feet, 8.5 inçtir (yaklaşık 1,5 metre). Uzay mühendisleri bu tankları genişletmek istemişler, ancak başarılı olamamışlardır.
Çünkü, bu tanklar fırlatma rampasına trenle gönderilmek zorundadır ve söz konusu tren yolu tünellerden geçmektedir. Tünellerin genişliği ise tren raylarının arasındaki genişlik olan 4 feet 8,5 inçten (yaklaşık 1,5 metre) biraz fazladır.
Neden 4 feet, 8,5 inç (yaklaşık 1,5 metre)? Çünkü vaktiyle tren rayları İngiltere’de böyle yapılmıştır ve ABD demiryolları İngiliz göçmenler tarafından inşa edilmiştir.
Peki, neden İngilizler bu genişliği kullanmışlar? Çünkü ilk tren raylarını yapanlar eski tramvay yolu yapımcılarıdır ve tramvay yolunun genişliği tam olarak budur. Tramvay rayları neden daha geniş değildir? Çünkü bu ölçü vaktiyle at arabalarını yaparken kullanılan genişliktir.
At arabalarındaki tekerlekler arasında neden bu ölçü dikkate alınmış? Çünkü çok eskiden beri İngiliz topraklarından gelip geçen araçlar bu ölçüyü ortaya çıkarmıştır. Arabalar için başka bir ölçü kullanıldığında tekerlekler engebeli arazi üzerinde kalmakta ve kısa sürede bozulmaktadır.
Bu eski yol izleri nasıl ortaya çıkmış derseniz? İngiltere’deki ilk uzun mesafeli yollar Roma İmparatorluğu tarafından kendi savaşçıları için açılmıştır.
Peki, Romalıların yol izleri neden bu ölçüdeymiş?
Çünkü Roma İmparatorluğu’nun ilk savaşçılarının arabaları yan yana getirilmiş iki atın çektiği araçlardır ve iki atın kalçalarının genişliği 4 feet, 8,5 inçtir (yaklaşık 1,5 metre).
Sonuç olarak; dünyadaki en gelişmiş ulaşım sisteminin füzelerinin tasarımı iki bin yıl önce yan yana getirilen iki atın kalça genişliği toplamı ile belirlenmiştir. Bu kuralı değiştirmek ise Ay’a giden, Mars’a gitme ve uzaya açılma planları yapan Amerikalı uzay aracı mühendislerinin bile harcı değildir.
Dünya her şey değişiyor gelişiyor gibi görünüyor, ama bu eğlenceli elektronik postadanda anlaşılacağı gibi aslında dünyada pek çok şey fazla değişmiyor.
Dünyada olan her şey geçmişte olmuş olayların neden ve sonuçları üzerine oluşmaktadır.
Bu günü almak için ve geleceği tahmin edebilmek için TARİH okumak bu nedenle çok önemlidir.
İlkay Doktor