DÜNYACA ÜNLÜ TÜRK FİZİKÇİ

Prof.Dr.Saleh SULTANSOY

-TÜRKİYEYİ

HER ALANDA DIŞA BAĞIMLIOLMAKTANKURTARACAK

BİR PROJE İİLE İLGİLİ ÇALIŞIRKEN,

GAZİ ÜNİVERSİTESİNDEKİ GÖREVİNDEN

HİÇBİR GEREKÇE GÖSTERİLMEDEN

İÇ VE DIŞ GÜÇ ODAKLARI TARAFINDAN

YÖK ÇE GÖREVİNE SON VERDİRİLDİ




Türkiye'de bir nükleer santralin bulunması birçok açıdan sakıncalı.
-

TORYUM (Th) atom numarası 90, yoğunluğu 11.7 gr/cm3 , gümüş beyazı renkli, metalik ve 1828 yılında Jons Berzelius tarafından yeryüzünde nadir bulunan aktinitler grubunda yer alan radyoaktif bir elementtir. Toryum mineralleri uranyum ve nadir toprak elementleri ile birlikte bulunur. Bugün nükleer enerji üretiminde yakıt olarak basınçlı ağır sulu (PHWR) reaktörlerde tabii uranyum kullanılmaktadır. TORYUM uranyuma alternatif nükleer yakıt hammaddesidir. Ancak TORYUM’un nükleer enerji hammaddesi olarak kullanımında çevrim sorunu vardır. Toryum mineralleri üretildikten sonra cevher zenginleştirme işlemleri ile konsantre edilmeli ve daha sonra bir nükleer reaktörde nötron bombardımanına tabii tutulup uranyum 233 haline getirilmesi gerekmektedir. Uranyum 233’de uranyum 235 gibi parçalanarak nükleer enerji üretiminde kullanılabilir. Parçalanma sonucunda açığa çıkan ısı elektrik enerjisine dönüştürülür.

Dünya’nın ikinci büyük TORYUM yatağı burnumuzun dibinde Eskişehir-Sivrihisar-Beylikahır-Kızılcaören Köyünde nadir toprak elementleri (Ce02, La2O3, Nd2O3) (bunlarda işletilirse çok kıymetli ve pahalı metal ve bileşikler elde edilebilir), barit (BaSO4) ve florit (CaF2) ile birlikte, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü (MTA)’ya göre yaklaşık 30.6 milyon ton rezerve sahip bulunmaktadır. Sivrihisar sahasında bulunan kompleks cevher basnezit ve monazit cevherleri içinde bulunmakta olup %0.2 ThO2 tenörde 380.000 ton görünür rezervine sahiptir. İlave sondaj çalışmaları ile bu rezervin en az iki katına kadar çıkabileceği tahmin edilmektedir. Malatya-Hekimhan-Kulancak’ta da toryum emareleri bulunmaktadır. Dünya toplam ThO2 rezervi 657770 ton olduğu göz önüne alındığında ülkemizin/şehrimizin sahip olduğu radyoaktif yakıt olabilecek toryumun önemi daha iyi anlaşılabilir. Dünya’da toryum bulunan ülkeler Arjantin, Avustralya, Brezilya, G.Afrika, Hindistan, Kanada, Mısır, Norveç, Tayland ve Türkiye’dir.

Yakıt çevrim sorunu nedeniyle, bugün için toryumlu çalışan ticari ölçekli santraller bulunmamakla birlikte, bu santrallerin prototipleri ABD, İngiltere, Almanya, Hindistan ve Japonya’da bulunmaktadır. 21. yüzyılın en statejik hammaddelerinden biri olan TORYUM konsantre bir yakıttır. Bir çuval kömür ile bir ev ısıtılabilirken, bir çuval toryum ile tüm Türkiye’yi ısıtmak mümkündür. İstanbul Boğaziçi Üniversitesinden Prof.Dr. Engin Arık’ın yaptığı hesaba göre enerji üretimi açısından 1 ton toryum 1 milyon ton petrole eşdeğerdir. Ankara Gazi Üniversitesinden Prof.Dr. Salih Sultansoy’un yaptığı hesaplara göre de Türkiye’nin/Eskişehir’in sahip olduğu düşünülen toryum enerji üretimi açısından 120 triyon dolarlık petrole eşdeğerdir. Türkiye için sonsuz bir enerji kaynağı olan toryum Türkiye’nin enerji sorununu tamamen çözebilecek ve en önemlisi Türkiye hiç kimseye muhtaç olmadan 100 yıl kendi enerjisini üretebilecek bir ülke olabilecektir. Bugün enerjisinin %60’ını Rusya (doğalgaz, kömür) ve Orta Doğu Ülkelerinden (Petrol) ithal eden Türkiye enerjide bağımsızlığını ilan edebilecek böylece de üretimini, ihracatını, istihdamını ve yatımlarını artırarak kısa sürede halkının refahını gelişmiş ülkeler düzeyine yükseltebilecektir.

Türkiye kendini ihya edebilecek bu yer altı servetini ekonomiye katmak için

TORYUM TEKNOLOJİLERİ öğrenmeli ve geliştirmelidir. Ancak dünya bugün Uranyum ve Nükleer Teknoloji üreten ülkeler TORYUM üzerine mevcut pazarlarını kaybetmemek için yeterince araştırma yapmamaktadırlar. Toryum ile ilgi teknolojilerin geliştirilmesinde Türkiye ön saflarda yer alması gerekirken Avrupa Nükleer Araştırma Merkezinde (CERN) Yunanistan dahil 20 Avrupa ülkesi yer alırken, Türkiye yer almamaktadır. 2010 yılına kadar Avrupa’da Proton Hızlandırıcısına dayalı yeni tip toryumlu prototip nükleer reaktör geliştirilmesinde ülkemiz rol almak zorundadır. Bunun içinde ülkemizin 2005 yılına kadar 40-50 milyon dolar ve 2010 yılına kadar da deneme reaktörünün kurulması için 1 milyar dolarlık yatırım yapması kaçınılmazdır. İleri teknoloji olan nükleer enerji yatırımları yüksek olsa da uzun vadede getirisi fazla olan ve ülkemizi enerji konusunda bağımsız yapabilecek bir projedir.

SONUÇ

Sonuç olarak, ülkemiz/ilimiz sınırları içinde bulunan 21. yüzyılın stratejik alternatif nükleer yakıt hammaddesi olan TORYUM, 120 trilyon dolarlık bir petrol kullanım değerine sahiptir. Dünyadaki ikinci büyük rezerve sahip ülkemizin/ilimizin şu andaki borçlarını yüzlerce kez ödeyebilecek büyüklükteki bu yer altı serveti ekonomiye kazandırılmak zorundadır. Bugün kaynak kaynak diye yanıp tutuşan Türkiye için TORYUM çok önemli bir kaynaktır. Her ne kadar bugün için uranyum üretiminde sıkıntı çekilmemesine rağmen, toryuma dayalı nükleer santraların ve toryum zenginleştirme proseslerinin ülkemizde geliştirilmesi için ARAŞTIRMA& GELİŞTİRME’ YE hemen başlanmalı ve bu konuda uzman ve istekli kişiler desteklenmelidir.

----------------