iNSANLAR ÖLÜM DÖŞEĞİNDE
ÇOK ÖNEMLİ DEĞİŞİMLER YAŞIYOR
İnsanların ölüm döşeğindeyken
en çok doslarını yitirdikleri için
pişman olduğu ileri sürüldü.
Ware, "The Top Five Regrets of the Dying
- A Life Transformed by the Dearly Departing"
adlı kitabında
ölüm yatağında insanların en çok pişmanlık duyduğu şeyin
diğer insanlarla ilişkilerindeki ihmalkarlık olduğunu ileri sürdü.
İnsanların ölümlü olduğu gerçeğiyle yüz yüze geldiklerinde
çok önemli değişimler geçirdiğini belirten Ware,
ölmek üzere olan hastaların
inkar,
korku,
öfke,
pişmanlık ve
sonunda
kabullenme gibi
aşamalardan geçtiğini söyledi.
Hastalarına en çok
ne için pişmanlık duyduğunu soran Ware,
aldığı yanıtların temelde benzer olduğunu ve
beş başlık altında toplandıklarını keşfetti:
1. "Keşke
-başkalarının benden beklediği hayatı sürmek yerine
-düşlerimi gerçekleştirme cesaretim olsaydı.
" Ware'e göre insanlar,
yaşamlarının sona erdiğinin farkına varıp
-geriye döndüklerinde
-düşledikleri şeylerin
-çok büyük bir kısmını ,
-gerçekleştirmediklerini
görüyor ve pişman oluyor.
2. "Keşke bu kadar çok çalışmasaydım."
Ware'e göre
-erkek hastaların büyük bir kısmı,
işleri nedeniyle
-ailelerine ve
-dostlarına
yeterince vakit ayıramadıkları için pişman oluyor.
Ware,
erkek hastaların büyük bir kısmının
-eğer bir şansları daha olsa
dönüp çocuklarının
-kaçırdıkları anlarını yaşamak istediklerini
gözlemledi.
3. "Keşke duygularımı dile getirmeye cesaretim olsaydı.
" Birçok insanın
-diğerleri ile ilişkilerini belirli bir düzeyde tutmak için
-duygularını bastırdığını
söyleyen Ware,
-bastırılan duyguların
-insan sağlığı üzerinde
son derece
-olumsuz etkileri olduğunu ileri sürdü.
4. "Keşke arkadaşlarımla ilişkimi sürdürseydim.
" İnsanların
-kendi yaşamlarına
-çok fazla odaklanıp
-arkadaşlarıyla ilişkilerini
-yitirdiğini
-ancakölüm yatağında fark ettiğini
söyleyen Ware,
-ölmekte olan insanların
-en çok
-eski arkadaşlarını özlediğini söyledi.
5. "Keşke kendime daha çok mutlu olmak için izin verseydim."
Çoğu insanın
-mutluluğun aslında bir
-
seçim olduğunu
- ölüm anı gelene dek
-fark etmediğini
söyleyen Ware,
-insanların
-rahat yaşamak uğruna
eski alışkanlıklarına sıkı sıkıya bağlı kaldığını belirtti.
Alışkanlıklarından
vazgeçmek istemeyen insanların
-değişme korkusu yaşadığını
ve
-daha fazla mutlu olma
şansını
-kendi kendilerine
-yok ettiğini
belirten Ware,
ölüm yatağındaki hastalarının
-"Keşke daha çok gülseydim,
-keşke aptalca şeyler yapmaktan
-bu kadar korkmasaydım"
diyerek
pişmanlıklarını dile getirdiğini sözlerine ekledi.
Covide yakalanıp bir kaç gün önce vefat eden bir akademisyenin son yazdığı acı gerçek:
"Şimdilik alabildiğim nefes ile, oturduğum yerde ancak farzları kılabiliyorum.
Aman Allah'ım! Onca nefesi ne kadar değersiz işlerin peşinde harcamışım!
İnsanın aklı başında olsa en kıymetli varlığı olan nefesi, sadece Allah yolunda sarf ederdi.
Ne yazık ki insan okuyup yazmakla bu hakikatı anlayamıyor. Gaflet insani yeniyor.
Evet herkes pişman olacak. Ya ölünce ya da benim gibi olunca, nefesini boşa harcadığını anlayacak.
İnsanın en değerli varlığı nefestir. Boş işlere harcamayın. Son pişmanlık fayda vermez!"
Beni bir güle sarın öldüğümde
Bir gül, gül suyu döksün üstüme
Bir gülün kalbine kazın kabrimi
Bir gül haber versin Gül Elçisi'ne.
Prof. Dr. Ramazan Balcı