Doğru bildiğimiz yanlışlar..
GERÇEKTEN ÖNEMLİİİ DEPREMDE YAPILMASI GEREKENLER
Adım Doug Copp. Dünyanın en tecrübeli kurtarma birimi Amerikan Uluslar arası
Kurtarma Ekibinin Kurtarma şefi ve afet olayları müdürüyüm. Bu makaledeki bilgiler bir
deprem anında hayat kurtaracaktır.
875 yıkılmış binaya sürünerek girdim, 60 ülkeden kurtarma ekipleriyle çalıştım, birçok ülkede
kurtarma ekipleri oluşturdum ve çok sayıda ülkede birçok kurtarma
ekibinin üyesiyim. 2 Yıl boyunca birleşmiş milletler felaket 'azaltma'
u zmanıydım. 1985'ten beri aynı anda gerçekleşenler hariç dünyadaki bütün
büyük felaketlerde çalıştım.
1996'da benim hayatta kalma metodumun geçerliliğini ortaya koyan bir film yaptık. Türk hükümeti,
İstanbul belediyesi, İstanbul Üniversitesi, Case yapımcılık, ve ARTI bu
pratik ve bilimsel testin filme alınmasında işbirliği yaptılar.
İçinde 20 maket (mannequis) olan bir okulu ve evi yıktık. On maket 'çömel ve korun' metodunu
uygularken, 10 maket 'hayat üçgeni' metodumu uyguladı. Tasarlanmış
yıkımdan sonra görüntüleri filme almak ve sonuçları belgelemek için &nb sp; enkazı geçip binaya girdik.
Bina yıkımlarında oluşabilecek şartlar dahilinde direk olarak gözlemlenebilen ve bilimsel şartlar altında
hayatta kalma tekniklerimi uyguladığım film 'çömelip korunan/saklanan' kişiler için hayatta kalma şan sının sıfır olduğunu ortaya koydu.
Hayat üçgeni metodumu kullananlar için hayatta kalabilme şansı yaklaşık olarak % 100 oldu. Bufilm Türkiye'de ve Avrupa'nın geri kalan kısmında milyonlarca izleyici tarafından izlendi. Bu film ABD, Kanada ve Güney Amerika'da RealTV programında izlendi.
Enkazına girdiğim ilk bina 1985 &nb sp; Mexico City depreminde bir okuldu. Bütün çocuklar sıralarının altındaydı. Her bir çocuk kemiklerininkalınlığına kadar ezilmişlerdi. Sıralarının yanındaki koridorlarauzanmış olsalardı hayatta kalmış olabilirlerdi. Bu 'ayıptı,
gereksizdi've çocukların neden koridorlarda (sıraların arasında)olmadığını merak ettim. O an, çocuklara bir şeyin/eşyanın altına
saklanmalarının söylendiğini bilmiyordum.
Basitçe ifade edilirse, binalaryıkılı rken, objelerin üzerine düşentavan ağırlığı veya içerideki mobilyalar bu nesnelere çarparken
yanlarında bir yer, boşluk bırakırlar. Bu boş luk benim 'hayat üçgeni' dediğimalandır.
Nesne ne kadar büyük ve ne kadar dayanıklı olursa daha az ezilecektir.
Nesnelerne kadar az ezilirse boşluk ve bu boşluğu kullanan kişinin yaralanmama olasılığı o kadar artar.
Bir dahaki sefere televizyonda yıkılan bina izlerken gördüğün üçgenleri
say. Heryerdeler. Yıkılan bir binada göreceğiniz en yaygın biçimdir. Deprem anında hayatta kalma, ailelerine bakma ve başkalarınıkurtarma hakkında 750 bin nüfuslu Trujillo kentinin İtfaiye bölümünü eğittim. Trujillo İtfaiye
Departmanının kurtarma şefi Üniversitede profesördür.
Bana her yerde eşlik etti; Kişisel ifadeleridir:'Adım Roberto
Rosales. Trujillo kurtarma ekibi şefiyim. 11yaşındayken çöken bir binada mahsurkaldım. Mahsur kalışım 1972 yılında
70.000 kişini öldüğü depremde oldu. Erkek Kardeşiminmotosikletinin yanında oluşan 'hayatüçgeni' içinde hayatta kaldı m.
Yataklarının veya sıraların, masaların altına giren arkadaşlarım
ezilereköldüler (isim, adres vb detayları anlatıyor). Ben hayatüçgeninin yaşayan örneğiyim. Ölenarkadaşlarım 'çömel ve korun' örnekleridir.
DOUG COPP'UN ÖNERİLERİ
1) 'Binalar çökerken basitçe
'çömelen ve korunan' kişiler istisnasız her defasında ezilerek
ölüyorlar. Masa, araba gibi nesnelerin altına giren kişiler her zaman
ezilirler.
2) Kediler, köpekler ve
bebekler'in hepsi doğal bir şekilde
dizlerini ana
rahmindeki gibi karınlarına doğru çekerek kıvrılırlar.
Deprem anında sizde bu şekilde
kı vrılmalısınız. Bu doğal bir
güvenlik
ve hayatta kalma içgüdüsüdür. Daha küçük bir boşlukta
hayatta kalabilirsiniz. Hafifçe
ezilecek ama yanında boşluk
yaratacak
bir kanepe, geniş büyük bir eşyanın yanında
durun.
3) Ahşap evler deprem anındaki
en güvenli yapılardır. Sebebi
basittir;
ahşap esnektir ve depremin zorlamasıyla hareket eder. Eğer ahşap bina
çökerse geniş yaşam boşlukları oluşur. Ayrıca, ahşap binalar daha az
yoğunlukta yıkılış ağırlığına sahiptir. Tuğla
binalar ayrı tuğla parçalarına
ayrılacaklardır. Tuğlalar bir çok
yaralanmal ara sebep olacaktır, ama
(beton) bloklardan daha az
ezilmiş
vücutlar yaratırlar.
4) Eğer gece yataktayken deprem
olursa, basitçe yuvarlanarak
yataktan
düşün. Yatağın çevresinde güvenli bir boşluk oluşacaktır.
Oteller müşterilerine deprem anında
yatakların yanında yere
uzanmalarını
salık veren bir uyarı notunu odalarda her kapının
arkasına asarlarsa depremlerde çok
&nbs p; büyük hayatta kalma oranlarını sağlayabilirler.
5) Televizyon izlerken deprem
olursa ve kolayca kapıdan veya
pencereden
dışarı kaçmak mümkün değilse, kanepe veya büyük bir
koltuğun/sandalyenin yanında cenin
pozisyonunda kıvrılar ak yere
uzanın..
6) Bina çökerken Kapı
kirişlerinin altına geçen herkes ölür...Nasıl
mı? Eğer kapı
kirişlerinin altına geçerseniz ve kapı kirişi öne veya
arkaya doğru düşerse inen tavanın
altında ezilirsiniz. Eğer kapı
kirişi yana doğru yıkılırsa ikiye
bölünürsünüz. Her iki durumda da
ölürsünüz!
7) Hiçbir zaman merdivenlere
gitmeyin/yönelmeyin. Merdivenler (ana binadan) farklı bir 'frekans
aralığına' sahiptir; ana binadan
bağımsız/ayrı
olarak sarsılırlar. Merdivenler ve binanın geri kalanı
devamlı olarak birbirlerine çarparlar,
ta ki merdivenlerin yıkılışı
gerçekleşene kadar. Merdivenlere
ulaşan insanlar basamaklar yüzünden yaralanırlar. Korkunç şekilde
sakatlanırlar. Bina yıkılmasa dahi, merdivenlerden uzak durun.
Merdivenler binanın hasar görmesi en muhtemel kısmıdır. Depremde
yıkılmamış olsa dahi, merdivenler bağırarak kaçmaya ça lışan insanların
aşırı yüklenmesi ile çökebilir.
Merdivenler binanın geri kalan
kısmı zarar görmemiş olsa dahi her
zaman güvenlik
açısından kontrolden geçirilmelidir.
Binanın dış duvarlarına yakın
yerlerde durun, mümkünse dışına
çıkın. Binanın
iç kısımlarındansa dış kısımlarına yakın yerlerde
olmak çok daha iyidir. Binanın dış
çevresinden ne kadar içeride
olursanız, çıkış yolunuzun kapanma
ihtimali o kadar artacaktır.
9) Aynen Nimitz yolundaki katlar
arasındaki (yıkılan) blokların
meydana
getirdiği gibi, deprem anında üst yolun yıkılmasıyla ezilen
araçların içinde bulunan insanlar
ezilirler. San Francisco
depreminin
kurbanlarının hepsi araçlarının içindeydiler. Hepsi öldü.
Araçlarının dışına çıkıp,aracın yanına
uzanıp veya oturarak
kolaylıkla
hayatta kalabilirlerdi. Ölen herkes eğer araçlarından
çıkıp, araçlarının yanına
oturabilseler veya uzanabilselerdi yaşıyor
olabilirdi. Ezilen bütün araçların< /I>
yanında-kolonların direkt olarak
üzerine düştüğü araçlar hariç- 3 feet
yükseklikte boşluklar
oluşmuştu.
10) Enkaz halindeki gazete
ofislerini ve çok miktarda kağıdın olduğu ofisleri dolaşırken kağıdın
sıkışmadığını/ezilmediğini keşfettim. Kağıt yığınlarının/kümelerinin
etrafında geniş boşluklar bulunur/oluşur.
|