Bütün illere yayılan TOKİ bir bakıma Kiptaş'ı Anadolu'ya taşıdı. Daha önce KİPTAŞ'ın başında olan TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar belirlenen hedefleri tutturmaya gayret ediyor. Biz KİPTAŞ olarak kendimize ilk etapta 50 bin hedefi koymuştuk. 42 bin konuta ulaştık. Bu yıl 50 bine tamamlayacağız. Bizim bu dönemde yapmamız gereken yeni konutların yanısıra İstanbul'un dönüşüm süreci başlatmak. Kentin dönüşümüne 30-40 yıl zaman ayrılabilir. 2008'den itibaren dönüşüm projelerine ağırlık vereceğiz. Hem sosyal içerikli hem de şehre kimlik kişilik kazandıracak çalışma yapılacak. Kentsel dönüşüm sadece TOKİ ve KİPTAŞ'la olacak bir iş değil. Büyük çaplı inşaatçıların da bu işe el atması lazım. Meclisin gündeminde olan dönüşüm projelerinin bundan sonra ön plana çıkacağını düşünüyorum.
Özel sektörün dönüşüm projelerine katkısı nasıl olacak?
Müteahhit herhangi bir belediye ile konuşur, 30-40 dönümlük yerleri çalışır, proje teklifini getirir. Belediye de uygun görürse konut sahibi vatandaşla karşılıklı anlaşarak eski binaların yerine yeni binalar yapar. Nasıl KİPTAŞ yapıyorsa tecrübeli inşaat firmaları da bu işi yapabilir. Bazı yerlerde bunun bir iki örneği var. Şirketler şehir içlerinde bir iki dönüm değil 40-50 dönümlük büyük yerlere el atarak kentsel dönüşüme katkı sağlayabilir.
KİPTAŞ, yaptığı lüks konutları satıp elde ettiği gelirle sosyal konut üretiyor. Ancak son zamanlarda lüks konut satışlarında durgunluk yaşanıyor. Sizin üst gelir grubuna yönelik yaptığınız konutlarda satışlar nasıl gidiyor?
Biz lüks konutları piyasa şartlarını inceleyerek, kar marjlarını yüksek tutmayarak satıyoruz. Benim inşaatçılara tavsiyem kar marjlarını da, daire fiyatlarını da düşürmeleridir. Gayrimenkul sektöründe uyulması gereken en önemli kurallardan birisi arz talep dengesi. Vatandaşın talebi doğrultusunda hareket edeceksin. Satılık bir malsa gününde satılması doğrudur, elinde kalan mal kötü bir maldır bana göre. Bizim böyle bir problemimiz yok. Yeşil Vadi projemizde dairelerin yüzde 70'ini sattık. Zeytinburnunda da yine üst gelir grubu için üretilen projelerin birinci etabında dairelerin tamamı satıldı, ikinci etabın ise yüzde 70'ini sattık
Özel sektörün 'KİPTAŞ haksız rekabet oluşturuyor' eleştirisini nasıl değerlendiriyorsunuz?
KİPTAŞ ve TOKİ inşaat piyasasında konut ihtiyacının ancak yüzde 10-15'ini karşılıyordur. Biz bir ayar oluyoruz. Sektöre öğreticilik yapıyoruz kalite yönünden, konsept yönünden katkımız oluyor. Şehirlerin kalkınmasında yerel yönetimlerin fonksiyonu büyüktür. Devlet bir çok konuda düzenleyici konumunda ancak konut ihtiyacı çok farklı. Vatandaşın güveneceği yer lazım. Bu ülkede 40 sene süren kooperatifler oldu. Ama KİPTAŞ, TOKİ temel atıyor, 1 sene sonra teslim ediyor verdiği sözü yerine getiriyor. Keşke KİPTAŞ gibi kurumları bu ülke 40 sene önce kursaydı. Eskiden camileri, okulları dernekler yapardı. Şimdi KİPTAŞ yapıyor. Şehir kuruyorsunuz. Bu çalışmalardan dolayı Başbakan'a teşekkür edilmesi lazım. Müteahhitler kar marıjını düşürürse bizim gibi hızlı çalışır.
Müteahhitler arsa fiyatlarının yüksekliğinden şikayet ediyor?
Marmara depreminin ardından konut projelerinin maliyetinde arsanın payı yüzde 25'lere düştü. Şimdi yüzde 50-60'lara çıktı. Bunu çıkaranlar kim, müteahhitler. Arsa sahiplerinin taleplerine cevap vermeseler arsa sahipleri istediği payı yüzde 30-40'lara düşürecek. Dünyanın hangi ülkesinde bir arsa sahibi, arazisini kat karşılığı verip bir anda 100 daire sahibi olur, hangi ülkede var böyle bir zenginlik. Vatandaş ömründe çalışıp bir daire sahibi olamazken, arsası olanın bir anda 40-50 daire sahibi olması bana göre haksız bir kazanç. Devlet bunun da kazancını almalı.
Satışa çıkardığınız ucuz projelerin kuralarına evi olanların da girdiği söyleniyor. Sizin tespitleriniz var mı?
Bir takım kişiler bu yola başvuruyor. Biz bu kişileri tespit edip gereken cezayı veriyoruz. Örneğin Başakşehir 5.etapta başvuru şartlarını taşımadığı halde hak sahibi olan 9 kişiye ceza kestik. Yalan beyanda bulunmaktan dolayı peşinatını vermedik. Diğer projelerde de bu tür istismar ihtimallerini yakından takip ediyoruz.
KİPTAŞ'ın projelerinin ucuz ama merkeze uzak olduğu eleştirilerine nasıl yaklaşıyorsunuz?
İstanbul'un bir tarafı Gebze bir tarafı Silivri. Silivri'de yaşayan İstanbullu değil mi? Nüfusu 12.5 milyon olan bir ilde sadece bir merkez olmaz. Her ilçenin ayrı bir özelliği, merkezi var artık. Taksim'e insanlar 'Nostalji olsun' diye, Sultanahmet'e köfte yemeye gidiyor. Ulaşım ağının genişlemesiyle İstanbul metropollerden daha iyi yaşamaya başlayacak. Başakşehir'e bakın. Orada mı oturmak istersiniz ya da yazın rutubetli olan Ataşehir'de mi. Yazın sahilde 30 dereceyse hava Başakaşehir'de 26 derece. Tuzla'da gecekondu bölgesinde 5 bin konut yaptık. ?Oradaki insanlarımız da her türlü sosyal altyapısı olan yerlerde otursun? diye. Kayabaşında konut üretiyoruz. Neden.? Yarın bir gün Başakşehirle Bahçeşehir birleşecek. Kayabaşı da buralar gibi olacak. Yeni bir kent merkezi olacak. Yeni banliyöler oluşacak. Biz bir yere konut inşaatına başlarken geleceğinin yanısıra ulaşım olanaklarına dikkat ediyoruz.
Açıkladığınız projelerde konut sayısı 2 bini geçmiyor. Parça parça yerine toplu olarak satışa çıkıp daha fazla insanın yüzünü güldüremez misiniz?
İmkan var da yapmadık mı. Büyük arsa bulmak öyle kolay değil. Bu sene 8-9 bin daha çıkacağız. Bize müraacat edenlerin hepsini konut sahibi yapacağız. Bir projede kuraya giren ancak hak sahibi olamayanlara diğer kuralarda öncelik taşınmasını düşündük. Ama teknik imkansızlıklardan dolayı bu mümkün olmadı. Bazıları 9'uncu kerede bazıları birinci kerede hak sahibi oluyor. Artık o şans. Biz herkesi konut sahibi yapacağız.
Zeytinburnunda eski binaların yenilenmesini kapsayan dönüşüm projesinde son durum nedir?
Zeytinburnu'nda zemin olarak sıkıntılı bir bölgede kurulu olan 30 dönüm üzerine oturmuş 1240 daire ve dükkanı kapsayan bir alanda dönüşüm yapıyoruz. Bu alanın yanında yollar ve 15 dönümlük hazine arsası var. Mevcut yapıların bulunduğu araziyle birlikte 60 dönümü bulan alanda apartmanları yıkıp yerlerine yenisini yapacağız vatandaşa da örneğin 100 metkerarelik bir dairesi varsa yeni konutlardan 75 metrekarelik bir daire vereceğiz. Başka bir şey istemiyoruz. Yıkılacak bölgede kapalı otopark alanı da bulunacağı için vatandaşın herhangi bir kaybı olmayacak. İlk etapta boş araziye yapılar inşaa edeceğiz. Ailelerin bir kısmını bu binalara taşıyacağız. Proje için Zeytinburnunda kurduğumuz ofis kanalıyla vatandaşlarla kat karşılığı dönüşüm sözleşmelerini imzalayacağız. Nisan, Mayıs ayında inşaata başlarız. Bugüne kadar o bölgedeki 550 aileyi gezerek projeyi anlattık, büyük çoğunluğu olumlu baktı. Zeytinburnunda bu örnek projenin ardından yeni çalışmalarımız da olacak.
İkna edemedikleriniz oluyor mu?
Bazıları projeyi somut olarak görmedikleri için önyargılı davranabiliyor. Ancak gördükçe daha iyi anlayacaklar. Bir yaşlı teyze bana 'Sen niye geldin buraya, kocamla kavga ettireceksin beni, yarın lüks konutlara oturursak 100 ytl aidat ödeyeceğiz, ' dedi. Ben de kendisine 'Sizin de Ataköy'de oturanlar gibi sağlıklı yapıda oturmaya hakkınız var. Güvenliğinizi, rahatınızı düşünerek bu projeyi gerçekleştiriyoruz" dedim.
Süleymaniye projesinden bahseder misiniz?
Süleymaniye, çok önem verdiğimiz proje. Oranın tarihi misyonuna uygun olarak yeniden yapılması lazım. Oradaki yapılardan bazılarını yıkıp yeniden yapacağız. Eski eserlerden yıkılması gerekenler izinler alınarak yıkılacak, ya da onarılacak. Yeni bir konsept proje hazırlanıyor. 100 dönümlük arazi içinde 2500 konutluk proje gerçekleştiriyoruz. Nisanda başlıyoruz, özellikle bir proje olacağı için inşaatı iki sene sürebilir. Fiyatlar oranın şartlarına göre olacak. 5-6 bin YTL civarında olur metrekare fiyatları. İlk projenin ardından o bölgedeki 600 hektarlık alanı etap etap dönüştüreceğiz.
Türkiye'de tüketiciler genelde oturdukları evlerde kullanılan malzemelerin kalitesizliğinden yakınır. KİPTAŞ inşaa ettiği projelerde kullanılan malzemenin kalitesini nasıl ölçüyor?
Çok hassas davranıyoruz, herkes bizim ihalelerimize giremiyor çünkü çok ciddi kontrolümüz var. Çalıştığımız müteahhitler çok sağlam. Kullanılan malzemeler konusunda çok hassasız. Her malı mutlaka denetimden geçiriyoruz. Öyle ki, nice büyük firmaların demirlerini geri götürdük, döktüğü betonları kırdırdık. PVC'lerini düzelttirdik fayanslarını söktürdük. Malzeme konusunda sıkıntımız yok deneyimli işçilik noktasında sıkıntımız var.
Biraz açar mısınız?
İşçilerin bir çoğu eğitim görmemiş, okul okumamış. Kalfalığa oradan da ustalığa yükselmiş. Yanında arkadaşını, kardeşini getiriyor. Onlarda eğitimden geçmedikleri halde bu işi yapıyor. Bu işin çözümü meslek liselerine yönelmekte. Ben olsam bütün liseleri meslek lisesi yaparım. Üniversiteden mezun olan parasız pulsuz gezip iş ararken meslek lisesinden çıkan çocuk daha çabuk iş buluyor. Meslek lisesi mezunu marangoz, elektrikçi, fayansçı varsa gönderin bana hemen işe alalım.
Halka açılma niyetiniz var mı?
Halka açılmayı düşünüyoruz. Hatta Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı vasıtasıyla düşünüyoruz. Belki bu sene içinde bir kaç projemizle GYO kurup halka arza girebiliriz. KİPTAŞ'ın müşteri potansiyeli yüksek olduğu için halka arzda sıkıntı yaşamayız.
Yurtdışında konut üretimiyle ilgili teklif alıyor musunuz?
Yabancı ülkelerde kardeş belediyelere KİPTAŞ'ın bir takım imkanlarını sunmak anlamında yurtdışında iş yapabiliriz. Bizim gayemiz yurtiçinde özellikle İstanbul'da hizmet etmek. Yurtdışında özel bir durum olursa üretim düşünürüz. Zaten Suriye ve Üsküp'te bir takım projeler üzerine çalışmalarımız var.
İnşaat sektörünün geleceğini nasıl görüyorsunuz?
İstanbul'da toplam konut sayısı 2.5 milyon civarında. 1.3 milyon konutun yenilenmesine ihtiyaç var. Açık konut ihtiyacı yok güvenli ve güvenilir konut ihtiyacı var. Ona baktığımız zaman ciddi bir konut ihtiyacı var. Sektör gayet iyi gidiyor. Başta konut sektörü olmak üzere hepsi iyi gider. Güzel çalışılıyor bazı sektörlerde ufak problemler olabilir. Billasa İstanbul gibi büyükşehirlerde 30-40 yıl ekmek var. İşçisinden aşçısından satıcısından herkese kadar var.
Düşük taksitli projelere dikkat
Bazı müteahhitlerin düşük taksitli kampanyalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Vatandaş bunlara dikkat etsin. Yeni kooperatif mağdurları ortaya çıkmasın. Eğer müteahhitler projeyi 1 senede teslim ediyorlarsa tamam. Ama çok düşük taksitlerle iki sene de bitireceklerini vaadediyorlarsa teslim etmeme riski var. Dikkat etsin vatandaş. Finans, zaman dengesini iyi ayarlayamayan batar.
Başbakan, her adımımızı takip ediyor
Başbakan'ın TOKİ'nin çalışmalarını yakından takip ettiğini biliyoruz. KİPTAŞ'a ilgisi nasıl?
Başbakan KİPTAŞ'ın her projesini takip ediyor. Özellikle Başakşehir'in neresinde ne yaptığımızı yakından takip ediyor. Nereye okul yapılmış, nereye yol yapılmış. Başakşehir'le özel olarak ilgileniyor. Çünkü bu bölgenin kurulmasını o sağlamıştı.