Merve AKBAŞ'ın haberi
Hiç bir şeye şaşırmıyoruz en azından. Birkaç deneyimden sonra şunu anlıyorsunuz ki, radyo dinleyip aynı zamanda yolu izleyebiliyorsunuz, arabanın camından kolunuzu çıkarabiliyorsunuz, yemek yapabiliyorsunuz, eğer naif bir ses ise kitap bile okuyorsunuz… Arada frekansı değiştirip yaşamaya devam ediyorsunuz. Popülerliğini televizyona devretmiş, ahşap bir kutu içinden gelen bu sesi, radyoyu Sorgu Odası’na aldık…
MUHAMMED İKBAL ERDEN
RADYO DİNLEMEZ AMA BEDİRHAN GÖKÇE’Yİ DİNLER
- İkbal bey sizce insanlar neden radyo dinler?
Yani insanların birçoğu müzik dinlemek için radyo dinlerler. Bunun dışında özellikle İstanbul radyolarından kültür ve sanat ağırlıklı programlar yoğun talep alıyor. Dini içerikli, sanat içerikli veyahut komedi içerikli birçok program var. Radyo dinlemek aslında bir zevk işidir. Ben mesela evimde yavaş müzik çalan pop ağırlıklı radyolar dinlerim. Tabi benim gibi olmayıp sadece sanat içerikli radyolar dinleyenler de var(gülüyor). Tabi bu kaliteyle de alakalı. Programcıyı severse dinleyici radyo dinler.
-Yani frekansı değiştirmez.
Evet. Şöyle ki, Bedirhan Gökçe çıkıp programda şiir okuyunca radyo dinleyicisi olmayan bir insan dahi radyo dinler.
- Şöyle desem insanlar neden radyoyu değil de televizyonu tercih eder?
Radyo yerine televizyon mu, televizyon yerine radyo mu(gülüyor)
Hangi türlü hoşunuza gidecekse o olabilir. Benim gördüğüm şu ki radyo dinleyicilerinin %70’i arabada dinliyor. İstanbul trafiğinde sürücüyü radyo sakinleştiriyor. Ancak evde insanlar radyo dinlemez, eve girdikleri anda televizyon devri başlar.
BÜŞRA ÜNSAL / DJ
CAN SIKINTISINI RADYO GİDERİR
-Büşra Hanım sizce radyo neden dinlenir?
Farklı nedenleri vardır tabi. Can sıkıntısını gidermek veyahut bilgilenmek için(gülüyor)
-Peki, tercih etmeyenler neden etmez desem…
Artık insanlar görselliğe önem veriyor. Televizyon cezp edici geliyor bu noktada. Radyoda kulağın odaklanması lazım. Sonuçta gözleri boş(gülüyor). Başka şeyler dikkatlerini dağıtabiliyor. Ama televizyonda hem kulak hem göz istiyor. Bu da izlenen şeye odaklandırıyor.
-Siz radyo dinler misiniz, mesela kendi programınız dışında?
Evet dinlerim. Hatta hep dinlerdi. Acaba bende onlar gibi program yapabilecek miyim diye düşünüp hayal kurardım( gülüyor). Allah nasip etti sonra…
ERSİN ÇELİK –RADYOCU/ GAZETECİ
AJDAR’I ‘AJDAR’ YAPAN RADYODUR!
Sence insanlar neden radyo dinler?
a) Radyo dinlenmesi gereken bir alettir. b) Televizyondan önce bulunduğu için alışkanlık yapmıştır. c) Her gün çirkinleşen dünyada olan biteni sadece duymak daha mantıklı geliyordur... d) Eğer İstanbul’da oturuyorsan ve bu şehri doya doya gezdiysen, en güzel İstanbul şarkıları radyodan dinlenmeli. Benim tarzım bu(gülüyor)
Güzelmiş. Çoklu nedenleri var yani…
Daha da artırırım...
Buyur…
O güzelim parçaları, çekilen iğrenç kıyafetler ve berbat klipler eşliğinde izlemektense, Ajdar'ın "çikita muz" şarkısını radyodan dinlemek bence Ajdar'ı, daha bir Ajdar yapar. Ya da biraz ağır olacak belki ama Demet Akalın’ın“Seni bilmem ama benim kalbimde birçok derin yara var. İstediğim şey çok değildi ki sadece biraz sadakat” sözlerinin yer aldığı şarkısını ben seks klibi eşliğinde dinlemek istemiyorsam burada radyo baş tacıdır…
Mevzu derin yani, insanlar radyo dinlemek varken neden televizyonu tercih eder veya televizyon izlemek varken neden radyo dinler?
Televizyon önü alınmayan bir teknoloji... Hem cihaz hem de yayın teknolojisi olarak hemen her gün bir mutasyona uğratılıyor. Önce bilgisayarlara girdi, sonra küçüldü. Oval ekranlar sırasıyla; flat ve LCD'ye döndü. Şimdi de cep telefonlarına konuldu. Hayatımızın hemen her anında bir ekran var. Ya birileri bizi kaydediyor ya da biz birilerini izliyoruz... Buna mukabil radyo tek düze bir teknoloji olarak kaldı. Her ne kadar, 90'lı yıllarda tıpkı özel televizyonlar gibi özel radyolarda kurulsa da radyo, radyo olarak kaldı. Sadece ses...
İnsanların gözlerini kapatıp hayal kurması sağlayabiliyor sanırım radyo.
Evet. Kendinle baş başa kalabiliyorsun. Dinlerken dinlenebiliyorsun. Ama televizyon öğle değil. Ruhen de fizikken de daha zararlı olduğu kesin zaten…
Son soru. Radyo sadece arabada mı dinleniyor artık?
Hayır. Ben bunu son iki yılda iyice gözlemledim. Radyo cep telefonları aracılığı kaldırımlara indi. Şoförler tabii ki dinliyor. Başka alternatifleri yok. Ama radyo kültürü şoförlerin tekelinden çıktı bence. Benim radyo konusunda farklı bir tezim daha var. Türkiye’de tekstil sektörü sekteye uğradıkça radyo dinlenme oranları da düşüyor. Konfeksiyon atölyelerinden minimum 25-30 kişilik topluluklarca dinlenen radyo kanallarına – daha çok arabesk ve fantezi müzik sunan radyolar- artık talep yok. Çünkü bu atölyelerin yüzde 60’dan fazlası kapandı.
Radyoyla ilgili bir anın var mı?
Var ama benim değil. Annemin. Müthiş bir anı… Annem 12 yaşlarındayken bulaşık yıkarken günde 2-3 saat müzik yayını yapan radyoda Sami Hazinses'in bir parası çalmaya başlar. Az rastlanır bir yayın. Annem, “Şarkı bitmesin, bulaşıkları yıkayıp, otururken dinlerim” diye radyoyu kapatmış. Bulaşıklar bitmiş. Heyecanla çok sevdiği şarkıyı dinlemek için odaya koşmuş. Radyoyu açmış. Ama ne görsün. Bitmesin diye kapattığı radyoda ajans bülteni var…
BEDİRHAN GÖKÇE
-Bedirhan Bey sizce insanlar neden radyo dinler?
Eğlence için. Vakit doldurmak için. Onu bir araç gibi görürler. Tabi eğlencenin içini siz doldurun. Birçok şey buna dâhil olabilir. Ancak radyonun içinde bölünen zamanlar vardır. Günün herhangi bir vakti zaman geçirmek için dinlenirken özellikle gece saatleri ise kendine radyo dinlemek için bir zaman oluşturur. Bütün işlerini halledip o radyonun başına geçer. Gün içinde telaşın içinde bu pek mümkün olmasa da gün sonunda kendine ayrılan bir zaman muhakkak olur. Bunun haricinde de birileri gürültü olsun diye radyoyu açar kimileri de program seçer. Yani her halükarda eğlenmek içindir…
-Sizce insanlar radyo dinlemek varken neden televizyon izler?
Televizyon görsel olması nedeniyle daha etkili. Aynı zamanda tam bir zaman geçirme aleti. İnsanların radyoda olduğu gibi özellikle izlediği programların dışında insanlar televizyonun karşısına kurulup, kumandayı eline alıp saatlerce vakit geçiriyor ama bir programı takip etmiyorlar.
Yani ‘zap’lıyorlar…
Sürekli zaplanır ama izlenmez. Yani televizyon vakit geçiren bir şeydir. Radyo ile televizyon arasında da büyük fark var tabi. Televizyon sizi hapseder. Bir işi yaptırmaz. Radyo dinlerken ise hanımlar mutfakta vakit geçirebilir, ütü yapılabilir, öğrenciler ders çalışabilir. Bir başka işle meşgul olurken bir yan destektir. Televizyon daha hapsedicidir buna rağmen neden izlenir valla bilmiyorum(gülüyor)Çok cevabı var bu sorunun…
Son olarak sizce radyo arabalarda mı dinleniyor?
Artık radyolarda ‘drive time’ diye bir şey bile oluştu. Arabada televizyon izleme şansınız yok. Daha doğrusu yapabileceğiniz başka bir iş yok. O yüzden de radyo dinleniyor. Bir ses ister insan, yalnızlığı sevmez. Bir soluk olsun ister. Radyocunun sohbeti muhabbeti insanı yalnızlıktan kurtarır. Kendi programından örnek vereceğim ama gece o saate dışarı çıkan insanlar ‘sizin programınızın başlamasını bekliyoruz, işe çıkmak’ için diyorlar. Yurtdışına çıkacak şoför arkadaşlar sınırı geçip radyo çekmemeye başlayınca program bitene dek arabayı durdurup sağa çekiyorlar. Bunlar başka bir alışkanlığın göstergesi. Yani bi gün sesinize tutulan insanlar belli zaman sonra sesinize tutunur. Bir arkadaş, bir abi olur.
Çok teşekkürler.
Rica ederim ne demek.
İBRAHİM SADRİ
- İnsanlar neden radyo dinler İbrahim Bey?
Radyo özellikle modern kent hayatında giderek yalnızlaşan insan için bir arkadaş vazifesi gördüğüne inanıyorum ben. Özellikle tek başına seyahat eden veya tek başına olan insanların arkadaşı dostu oluyor. Aynı zamanda ulaşılması kolay bi araç. Yani özel bir zaman ayırmanız gerekmiyor.
-Radyo izlemek varken neden televizyon izlenir?
Tabi ki ikisinin yeri farklı. Belki çok karıştırmamakta lazım ama bizim toplumuzda gereğinden fazla önemsenen ve ciddiye alınan bir aygıt. Bu nedenle de Avrupa’da en fazla özel kanala sahip ülke yine biziz. Sakıncalı bir durum bu bana sorarsanız. İnsanların yine de radyoya ayrı bi önem erdiklerini düşünüyorum ben. Özellikle gündüz saatlerinde insanların yanındadır radyo. Akşam eve gelince ise televizyon…
-Alo… İbrahim Bey…
Evet buyrun.
-Sesiniz gitti de…
Açık havdayım evet yayına hazırlanıyoruz.
Ne güzel. Son soru o halde, radyo sadece arabada mı dinlenir?
Radyoların en çok güvendiği saat, yer aralığı trafiğin yoğunlaştığı gün aralarıdır. Yani televizyonların ‘prime time’ zamanları gibi radyoların da ‘drive time’ı yani sürüş zamanı vardır. Bu da sabah saatleri ve akşam eve dönüş saatlerini demek oluyor. Başta trafik olmak üzere birçok sorunla boğuşan insan için radyo dinlemek yaşadıkları sıkıntıdan bir nebzede olsa uzaklaştırıyor sanıyorum.
GERÇEKHAYAT
