Gözünüz aydın! Bir bebeğiniz dünyaya geldi. Onun gelmesiyle siz de dünyaya yeni bir anne olarak geldiniz. Her anne de inciler hak eder. Ben de size ilk dönemde yaşayacağınız sorunlarla nasıl baş edeceğinizi anlatarak inciler sunmak istiyorum.

"Bebeğim yeni doğdu ve sütüm yeterli gelmiyor, bebeğim sürekli ağlıyor. Ne yapmalıyım?"

Yeni doğan bebeğin midesi küçük bir bilye kadardır, orası ne kadar süt tutabilir ki? Doğumdan sonraki ilk gün bebeğinizin bir çorba kaşığı kadar anne sütü alması bile yeterli olabilir. Ağlaması ve sürekli emmesi doğaldır çünkü o, göğüs dokunuza sipariş veriyor. "Ben bu kadar süt istiyorum." diyor. Göğüs dokunuz da bu uyarıyı hissederse süt üretir. Bebeğiniz sakin durursa bu uyarıyı alamaz ve süt üretilemez.

"Bebeğimin göbeğine iyot mu süreyim, alkol mü?"

Doğumdan sonra göbek kesilince o bölgeye mikrop öldürücü sıvılar sürülür, ancak yapılan araştırmalara göre evdeki göbek bakımında herhangi bir şey sürmemek, göbeğin en hızlı şekilde düşmesini sağlayacaktır.

"Anne sütünü artırmak için bir buçuk litre sıvı tüketmem gerekiyormuş, doğru mu?"

Hayır, normal miktarlarda beslenin ve yalnızca susuzluk hissinizi giderin, belirli bir çeşit veya çok miktarda sıvı tüketmek sütünüzü artırmaz.

"Bebeğim için ana kucağı almalı mıyım?"

Bebeğiniz için alacağınız en önemli gereç ana kucağıdır. Bu, bebeğinizi araba kazalarından korumakla birlikte, onu güvenli bir şekilde taşımanızı sağlayacaktır. Bebeğinizi doğrudan ana kucağına yerleştirin, emniyet kemerlerini sıkıca takın, arka koltuğa ters bakacak şekilde arabanın emniyet kemeriyle sabitleyin. Saatte 50 km hız ile giderken kaza olursa bebeğin ağırlığı 8 torba betona dönüşür ve sonuç üzücü olabilir.

"Bebeğimin gözleri sürekli çapaklanıyor, ne yapmalıyım?"

Normalde gözyaşları, göz küresini yıkar, alt ve üst gözkapağının birleştiği buruna yakın tarafta bulunan kanaldan burun içine akar (bu nedenle ağladığımızda burnumuz akar; çünkü akan şey aslında gözyaşlarıdır). Ancak bebeklerin kafatası küçüktür ve içindeki tüm yapılar miniktir. Bu nedenle gözyaşları bazen buruna akamayabilir ve pislikler göz küresinin üstünde kalır, dolayısıyla da bunlar çapak olarak karşımıza çıkar. Temiz su ile bebeğinizin gözkapaklarını silin, eğer gözkapaklarında veya gözde kızarıklık, şişlik varsa doktorunuza başvurun.

"Bebeğim gaz veya kaka yaparken ağlıyor, çok zorlanıyor, ne yapmalıyım?"

Çoğu zaman hiçbir şey. Bir bebek düşünün ki 9 ay boyunca anne rahmindeki jakuzide yattı ve büyümek dışında hiçbir şeyle ilgilenmedi. Şimdi gaz, çiş, kaka, emme, nefes alma, giyinme, sesler vs. gibi olaylarla uğraşmak zorunda. Bu bebeciğin alışması gereken çok şey var. Çok enderdir ki bir bebeğin kakası gelince "Biraz kakam geldi, ohh şöyle bir yapıvereyim de günümle devam edeyim" desin. Dolayısıyla gaz sorunu yaşarken ve kaka yaparken renkten renge girebilir ve zorlanabilir. Sonunda gazını çıkarıyorsa ve kakasının kıvamı yumuşaksa sorun yok. Bunu aşan sorunlarınız varsa doktorunuzla paylaşın.

"Bebeğimin burnu neden çok tıkalı oluyor, ne yapmalıyım?"

Bebeğinizin kafatası küçüktür, dolayısıyla içindeki yapılar da miniktir. Bebeğinizin burnu da miniktir, en ufak bir şişlik veya salgı durumunda nefes alıp vermesi güçleşir. İşin ilginç yanı, bebekler ağızlarından değil, burunlarından nefes alıp vermeye programlanmışlardır. Bu nedenle burnu tıkalı olan ve ağzını da kapatan bebek çok sinirlenir ve ağlamaya başlar. Böylece nefes alır... Burundan sesler gelebilir. Emerken nefes alabilmek için kendini çekiyorsa veya uyurken ağzını kapattığında nefes alamayıp ağlayarak uyanıyorsa o zaman müdahale edin. Serum, deniz suyu, buhar ve burun aspiratörleri bu iş için iyi gelecektir ve tabii biraz da sabır. Bu tür sorunlar ilk 6 ayda sık görülür, kafatası büyüdükçe de hafifler.

"Bebeğime emzik vermek istiyorum, olur mu?"

Emzik ucu ve anne memesinin yapısı çok farklı olduğu için bebeğiniz "meme şaşkınlığı" yaşayabilir. Bebek, emziğin ince uzun yapısını emdikten sonra anne göğsünün yalnızca ucunu emmeye çalışabilir. Ancak anne sütü, geniş yuvarlak kahverengi bölgede olduğu için süt gelmez ve bebek sinirlenir. Bu durum annede ağrı oluşturur. Bu şaşkınlığın olmaması için ilk 6 haftada biberon veya emzik uygulaması tavsiye etmiyorum.

"Bebeğime cerreyan zararlı mı?"

Ani bebek ölüm sendromu (ABÖS) diye çok üzücü bir durum söz konusudur. Tamamen sağlıklı yaklaşık 1.500 doğumda bebekler yaşamlarının ilk yılı içinde beşiklerinde ölü bulunabiliyor. Yüzü koyun uyuyan bebeklerde bu durum daha sık görülür. Sebebi tam bilinmemekle birlikte ağız ve burun çevresinde karbondioksit göllenmesi nedeniyle boğulma olduğu söylenir. Yapılan yeni bir tıbbi çalışmada penceresi açık tutulan odada uyuyan bebeklerde ölüm oranı 3 bin 500'de birdir, bu oran odada vantilatör çalıştırılıyorsa 9 binde bire düşer. Yani iyi hava akımı sağlanan odalarda uyuyan bebeklerin ABÖS geçirmesi çok düşüktür. Demek ki ceryan veya temiz hava akımı abartılmazsa iyi bir şey.

"Bebeğimin elleri, ayakları ve burnu bazen soğuk oluyor, üşüyor anlamına gelir mi?"

Hayır. Bebeğinizin üşüdüğünü sanıyorsanız koltuk altından bir dijital termometre ile bakın. 36 derecenin altındaysa üşüyor demektir. Vücudun uç noktalarına dokunarak bebeğinizin üşüdüğünü tahmin etmek doğru değildir.