...Bebek Doğurmak İçin Bir Cihaz İcat Eden Araba Tamircisine Ne Oldu?
İle
Vicky Hallett
Odón Cihazı'nın mucidi Jorge Odón, geçmişte NPR'de yayınlanan bir haberde "bir bebeği mantar gibi dışarı çıkaran" bir alet olarak tanımlanıyordu.
İnci Mak/NPR
2013 yılında NPR, beklenmedik bir mucitten bahsetmişti : Orta yaşlı bir araba tamircisi olan Jorge Odon, aptalca bir parti numarasından ilham alarak doğumda devrim yaratabilecek bir tıbbi cihaz tasarlamıştı. Cihazı şöyle tanımlamıştık: "Odon Cihazı... katlanmış bir plastik kılıfı bebeğin başının etrafına doluyor. Daha sonra iki plastik katman arasına biraz hava pompalanarak bebeğin başını yastıklıyor ve dışarı emilmesini sağlıyor."
Cihazın, zorlu bir doğum sırasında, örneğin uzun süren ikinci evre doğumlarda büyük kolaylık sağlaması amaçlanıyor. Jorge Odon bu yıl bir sağlık etkinliği için Washington, DC'yi ziyaret ettiğinde, projesinin ilerleyişini kontrol ettik.
Keçiler meraklı hayvanlardır ve "Keçiler ve Soda" meraklı bir blogdur. Önümüzdeki hafta, en sevdiğimiz hikayelerden bazılarını tekrar inceleyerek "ne oldu ..." konusunu ele alacağız.
2006 yılında Jorge Odon, Buenos Aires'in hemen güneyindeki bir şehir olan Arjantin'in Lanus kentinde bir otomobil hizalama ve tekerlek dengeleme servis merkezi işleten 52 yaşında bir tamirciydi.
Bir yandan da garajında arabalarla ilgili icatlarla uğraşmayı severdi.
Sadece birkaç adım: Plastik bir poşetin kapalı ucunu bir şişeye sokun, mantar poşete değene kadar şişeyi eğin ve poşetin açık ucuna üfleyin. Poşet balon gibi şişecek ve mantarı saracaktır. Ardından plastik poşeti sertçe çekin. Poşet ve mantar birlikte dışarı çıkmalıdır.
Ve Odon'un aklına şu rastgele fikir geldi: Doğumda komplikasyon yaşayan kadınlara yardım etmek için benzer bir yöntem kullanılabilir mi diye düşündü. Bebeğin başına bir torba sarılabilir ve işte, bebek ortaya çıkar.
New Yorklu oyun yazarı Chiara Atik de dahil olmak üzere birçok kişi okudu . Chiara daha sonra bu konuda bir oyun yazmaya karar verdi. Hamile karnı için kullanılan sevimli bir terim olan Bump , sanatçıların bilim ve mühendislikle ilgili konulardaki çalışmalarını destekleyen bir program olan Ensemble Studio Theatre /Alfred P. Sloan Vakfı Bilim ve Teknoloji Projesi aracılığıyla geliştirildi .
Jorge Odón ve Odón Aygıtı'nın kökenlerini konu alan "Bump" oyununun oyuncu kadrosu. Prodüksiyon bu yıl New York'ta sahnelendi.
İnci Mak/NPR
Bu yıl New York'ta bir ay süren dizi, biyografik bir yapıt değil, 90 dakikalık bir kurgu. Bu yüzden Atik, karakterine Luis Vasquez adını vermiş. Ancak dizi, Odon'un hikâyesinin yanı sıra, kızının bebeğini test amacıyla ele geçirdiği ve bu fikri ailesine ilk kez açıkladığı anlar da dahil olmak üzere birkaç özel olayı da ele alıyor. (Kızını canlandıran bir karakter, "YouTube'da alakasız bir video gördün ve bunu garajında yaptığın ve tıp camiasına faydalı olabileceğini düşündüğün bir icatta kullandın. Erkek olmak böyle bir şey mi?" diye espri yapıyor.)
"Gülmem gerekiyordu ama ağlattı," diyor Odon, tercüman aracılığıyla. O ve eşi, Haziran ayında kapanmadan hemen önce izledikleri prodüksiyondan çok etkilenmişler. Değiştireceği bir şey var mıydı? "Belki daha zarif ve yakışıklı biri beni canlandırabilir," diye espri yapıyor. Çoğunlukla, tamamen kendisiyle ilgili bir oyun izlemek onu şaşırtmıştı. On yıl önce, "Bir gösterinin konusu olacağımı söyleseydiniz bayılırdım," diyor. Ama şimdi, o şişe fikir fırtınasının sonucunda gerçekleşen inanılmaz bir şey daha var.
Kan aldırırken gerçekten bayılan bir adam olan Odon, cihazını test etmek için 47 doğumda hazır bulundu. (Trafikte kalmasaydı bir doğumda daha hazır bulunabilirdi.) Bir Jeopardy sorusuna konu oldu. (Bir yarışmacı, "Sıkışmış bir şarap mantarını çıkarmayla ilgili bir video izledikten sonra, Jorge Odon bu süreci kolaylaştırmak için tıbbi bir cihaz icat etti.) ipucuna yanıt olarak "Doğum nedir?" sorusunu doğru sorarak 800 dolar kazandı.) Papa Francis de dahil olmak üzere büyüleyici insanlarla tanışmak için dünyayı dolaştı. 2015 yılında Vatikan'da düzenlenen bir ayinden sonra onunla konuşmak "hayatımın en önemli anlarından biriydi" diyor Odon ve ekliyor: "Forsepsle doğduğunu söyledi."
Aslında, dünyanın dört bir yanındaki birçok bebek, 16. yüzyıldan kalma, salata maşasına benzediği söylenen bir alet olan forseps kullanılarak doğurtulmaktadır. Bebeğin başına uygulanan bu alet, bebeğin doğum kanalından çıkmasına yardımcı olabilir.
Ayrıca, doktorlar iyi eğitimli oldukları sürece forsepslerin de işe yaradığını ekliyor.
Ancak durum çoğu zaman böyle değildir. Bebeğin başının üstüne bir vantuz yerleştirmeyi içeren vakum destekli doğum, onlarca yıl önce moda oldu. Bu nedenle, Caughey'nin açıkladığına göre vakum destekli doğum daha az etkili olmasına rağmen, forseps kullanmayı öğrenen kişi sayısı azaldı. Sonuç olarak sezaryen doğum sayısında endişe verici bir artış yaşandı.
Raju, sezaryen doğumun mümkün olmadığı düşük gelirli bölgelerde forsepslerin genellikle tek seçenek olmasının sorunlu olduğunu da ekliyor. Bu yerlerde daha fazla seçenek, doğum sırasında daha az anne ve çocuğun ölmesi anlamına gelebilir.
Odon Cihazı'nın vaadi, tamamen yeni bir yaklaşım benimsemesidir. Torba çeneye yakın bir yerden kavrayarak tüm başı sarar. (Unutmayın, bebekler doğana kadar hava solumazlar, bu yüzden burun ve ağızlarını kapatmak sorun değildir.)
Odon'un hiçbir zaman tıbbi eğitim almamış olması da bunda etkili olmuş olabilir; oyundaki bir karakterin gözlemlediği gibi, geçmişinden dolayı doğumu biyolojik bir süreç yerine mekanik bir süreç olarak görüyordu.
Peki cihaz neden şu anda dünyanın dört bir yanındaki hastanelerde bulunmuyor? Odón için belki de en büyük sürpriz bu oldu. "Bana başlangıçta 12 ila 15 yıl süreceğini söyleselerdi, bunun çılgınlık olduğunu söylerdim," diyor Odón. Ancak ürünü halka sunmadan önce her ayrıntıyı doğru bir şekilde belirlemenin neden önemli olduğunu da anlıyor.
BD'nin İcra Başkan Yardımcısı Gary Cohen, sürecin şirketin başlangıçta öngördüğünden yaklaşık iki kat daha uzun sürdüğünü kabul ediyor. "Ne kadar karmaşık ve zorlu olacağını hafife almışız," diyor. "Ancak her şartnamenin incelenmesi gerekiyor."
BD'nin küresel sağlık kıdemli direktörü Mario Merialdi, cihazın konumlandırılması ve bebeğin başına uygulanan basınç miktarını belirleyen iki önemli kriter olduğunu açıklıyor. (Bu arada, Odon'a ilk inanan DSÖ üyesiydi. Merialdi, bir konferans için Buenos Aires'e gelmişti ve Odon'la yan yana 10 dakikalık bir randevu ayarlamıştı; bu randevu saatlerce sürdü. Merialdi, "Bunun bir etkisi olabileceği çok açıktı," diyor.
BJOG: Uluslararası Kadın Hastalıkları ve Doğum Dergisi'nde 2017 yılında yayınlanan bir makale, cihaza uygulanan çok sayıda test turu boyunca yapılan değişiklikleri ayrıntılarıyla anlatıyor. Katılımcı kadın doğum uzmanları ve ebeler, cihazı yüzlerce simülatör manken bebeği doğurtmak için kullandı ve geri bildirimleri, hem tasarımı hem de beraberindeki talimat materyallerini iyileştirmek için kullanıldı. Örneğin, plastik torbayı şişiren pompanın ampulü biraz kaygandı, bu yüzden kumaş bir kılıf eklendi. Talimat videosu yavaşlatıldı ve altyazılar büyütüldü.
Şirket, cihaz temelde aynı kalsa da sürece yaklaşık 20 milyon dolar yatırdı. Ana bileşenler: Bebeğin başını bulan, tuvalet pompasına benzeyen bir şey ve esnekliği ve dayanıklılığı nedeniyle seçilmiş bir plastik türünden yapılmış bir torba.
Artık doğum kanalının sonuna geldik. Bristol Üniversitesi liderliğinde ve Gates Vakfı (NPR ve bu blogun fon sağlayıcısı) tarafından finanse edilen bir klinik çalışma başlamak üzere. İngiltere, Fransa ve Hindistan'dan denekleri kapsayacak ve 18 ay sürmesi bekleniyor.
Tıp camiasındaki uzmanlar araştırma sonuçlarını dikkatle inceleyecek. Yenidoğan uzmanı Raju, fikirden etkilendiğini ancak daha fazla veri görmek istediğini söylüyor. Daha önceki bir pilot klinik çalışmaya katılan 49 annenin komplikasyon oranı onu "endişelendiriyor" - üçte ikisinde vajinal, servikal veya birinci/ikinci derece perineal yırtıklar vardı. "Yarına hazır değil," diyor.
Cohen, Odon Cihazı piyasaya çıktığında (ki bu 2020 gibi erken bir tarihte olabilir), BD'nin cihazın standart eğitim ve protokollerin bir parçası haline gelmesine yardımcı olmak için dünya çapındaki hekim gruplarıyla iş birliği yapacağını belirtiyor. Şirket ayrıca, cihazın dünyanın daha zengin bölgelerine göre daha düşük bir maliyetle sunulacağı ücra bölgelere de ulaşabilen ortaklar arıyor. (Şirket, cihazı düşük kaynaklı ülkelerde halk sağlığı sektörüne yaklaşık 25 dolara, gelişmiş ülkelerde ise üç ila dört kat daha fazlasına sunmayı planlıyor.)
Bu arada Odon tekrar tamir işlerine geri dönüyor. Oğlu Lanús'taki aile işletmesini yönetirken, artık kendini tamamen yeni tıbbi yeniliklere adayabiliyor. Üzerinde çalıştığı proje hakkında sessiz kalıyor, ancak "biyopsilerle ilgili bir şey". Doğum cihazının geliştirme sürecinden daha önce geçen Odon, bu buluşun daha hızlı hazır olacağını düşünüyor.
"Odon Cihazı ile iki kişinin hayatıyla uğraşıyorsunuz," diyor. "Bu bir, yani daha kolay."
Vicky Hallett, NPR'ye düzenli olarak katkıda bulunan serbest yazardır.
