Beş parasız, kredi kartsız ve borçsuz yaşamanın sırları
5 parasız yaşamak mümkün mü?
Bir yıl boyunca, parasız, kredi kartsız, borç almadan yaşayabilir misiniz? Mark Boyle başardı ve tüm dünyada büyük ilgi uyandıran öyküsünü yazdı
Akşam gazetesinden Pınar Hiçdurmaz, Boyle ile 'Meteliksiz' adıyla yayımlanan kitabını ve yeni hayatını konuştu. İşte o röportaj:
Mark Boyle, 32 yaşında bir İrlandalı, İrlanda'da dört sene işletme ve iktisat okudu. Para üzerine eğitim alsa da daha adaletli bir dünyaya inandığı için altı yıl İngiltere'de organik gıda firmalarında yöneticilik yaptı. Organik yaşam konusuyla ilgilenmeye üniversitenin son döneminde Mahatma Gandhi'yle ilgili bir kitap okuduktan sonra başlamıştı.
Gandhi'yle tanışmadan önce, asıl planı; şirketler dünyasına dalıp en kısa zamanda, mümkün olduğunca çok para kazanmaktı. Hindistan halkının hayatını değiştiren Gandhi, onun da hayatını değiştirdi. Mücadelesine önce alışkanlıklarında ve yaşam tarzında bazı değişiklikler yaparak başladı. 2007'de Freeconomy akımını başlattı ve 2008 yılında 'parasız yaşam' sürdürme kararı aldı.
Parasız yaşamını tam da tüketim çılgınlığının başladığı Noel haftasına denk getirmesi ironik bir seçim olsa da kışın en sert günlerinin soğuğu elektriksiz, susuz, yemeksiz günlerini dayanması daha zor hale getiriyordu. Medya, deneyimlerini paylaşacağı blog'una büyük bir ilgi gösterdi. Bu arada bu bir yıl boyunca blog'una yazı yazmak için bir dizüstü bilgisayar ve sadece aranabilen bir mobil telefonu olduğunu hatırlatmamız gerekiyor.
Bu iki elektrikli aleti şebekeye bağlanmadan geçireceği bir yıl boyunca ya rüzgar enerjisi elde etmek için kurduğu değirmenine ya da bisikletiyle onlarca kilometre yol yaparak ziyaret ettiği bir arkadaşına başvuruyordu... Arkadaşları ve ailesi onu hep destekledi ama maalesef kız arkadaşı bu tür bir yaşamı benimsese de böyle bir deneyimi kaldıramayıp onu yarı yolda bıraktı.
Bir süre sonra kendini yalnız hisseden Mark, sevgili arayışına girdi. Blogunda: 'Umutsuzca bir arayış içindeyim... Adım Mark, 29 yaşındayım, Bristol'de yaşıyorum. Bekar, parasız, arabasız, televizyonsuz ve işsiz (ama bazı kıpırdanmalar var). Kendi evim var (4 metrekarelik karavan)' diye yazmıştı. Şimdi aradığı kişiyi bulmuş ve onun için 'çok güzel' diyor. Macera dolu bir yılın ardından nasıl bir hayatı tercih edeceği de merak uyandıran bir konu. Biz de Mark Boyle'ye ulaştık. Kendi deyimiyle 'satın almasız' geçirdiği günlere devam edip etmediğini ve hayatındaki son gelişmelerin neler olduğunu sorduk.
- Neden parasız?
Para, biraz da aşk gibi. Bir ömür boyu peşinden koşturmamıza rağmen çok azımız paranın gerçekten ne olduğunu anlayabiliyoruz. Artık para bize değil biz paraya çalışıyoruz. Para ele geçirdi dünyayı.
- Parasız yaşamak mümkün mü?
Kulağa fantastik gelse de, bir yıl boyunca parasız hayat sürdürmek o kadar da kolay değil elbette... Ben de herkes gibi bir düğmeye basmamızla birlikte sonu yokmuşçasına akıveren enerjiye alışıktım. Kış mevsimini sadece güneş enerjisiyle geçirmek ilginç olduğu kadar insanı delirten de bir deneyim oldu. En basitinden, çamaşır yıkamak için önce sabun yapması gereken bir adamdan bahsediyoruz.
- Parasız adam olarak bu yaşam şeklinizi sürdürüyor musunuz?
Şu anda İngiltere'de parasız yaşayan bir topluluk kurma sürecini yürütüyorum. Arazi almak ve diğer konularla ilgili, bir süre için paralı ekonominin içine girdim. Ama kısa bir süre sonra parasız bir yaşam sürdürmeyi hedefliyoruz.
- Medyanın ilgisi devam ediyor mu?
İlk başlarda başaramayacağımı düşündükleri için sürekli takip halindeydiler. Bazen yalan yanlış haberler de çıkıyordu basında. Sağlık sigortasını arkadaşına ödetiyor gibi. Şimdiyse bazen artıyor, bazen azalıyor.
- Parasız yaşamla yoksulluk arasındaki benzerlikler nelerdir?
Yoksulluktan başka seçim şansı olmayan insanlar vardır. Parasız yaşamdaysa bir kişi seçilir. Bu seçilmiş kişi insanların yaşamı ve gezegen için sadeliğin yaşam içindeki önemini tespit eder, bunu insanlarla paylaşır. Parasız yaşamın yoksullukla ilgisi yoktur. Dünyada herkese yetecek kadar gıda var. Parasız hayat, yaşamanın yeni bir yolu hakkındadır. Dünyada yavaş yavaş var olmaya başlayan yeni bir bakıştır
- Küreselleşmeyle kapitalizm arasında bir paralellik var. Hatta teknoloji küreselleşmenin en büyük taşıyıcısı. Daha masum bir teknoloji kullanımı mümkün mü?
Her şey teknolojik. Dil, sayısal sistem hatta tuvalet. Teknoloji her zaman vardır. Esas soru şu; sürdürülebilir midir? Benim düşünceme göre teknoloji sürdürülebilir olmaktan uzak.
- Para ve vicdan arasındaki ilişki hakkındaki görüşünüz nedir?
Paranın bizim yakın çevremizle ve diğer çevrelerle bağlantısı kesik.
- Dünyada birkaç permakültür yaşam alan oluşturuldu. Bu alanlar sizce gelecek için umut veriyor mu?
Evet, mevcut planımız da bir permakültür projesi. Eğer gelecekte hayatta kalmak istiyorsanız bu bir gereklilik.
PARASIZ YAŞAMANIN SIRLARI
Mark Boyle, parasız yaşama başlamadan önce kendine ilkeler oluşturdu. İhtiyacı olan şeyi ya kendi imal edecekti ya da imalatçısını tanıması gerekiyordu. 6 aylık bir hazırlık sürecinin sonunda hala kendini tam olarak hazır hissetmiyordu. Kafasını karıştıran birçok şeye rağmen tek emin olduğu şey bu projeden vazgeçmeyecekti. İlk adımı bedava olarak artık kullanmadıkları eşyaları başka insanlarla paylaşanların kurduğu internet siteleri aracılığıyla bir karavan bulmak oldu. Tamamen bedava bu ev moralini düzeltti ve haftanın üç günü çalışması karşılığı karavanının bir çiftliğin arazisine rahatça park edebildi.
Mark Boyle, 'Meteliksiz' ile kendisiyle benzer hedefleri olan kişilere, düşüncelerini anlatmayı hedefliyor. Kişisel macerasının ötesinde enerjinin aşırı tüketimine, yerel ticaretin önemini yitirmesine, para nedeniyle insan ilişkilerinin geri planda kalmasına itiraz ediyor. Bu nedenle onun hareketi, felsefi yönüyle insanlık için başka türlü bir yaşam mümkün derken, kitabı da gündelik hayata dair detaylı açıklamalar içeriyor. Yabani yiyecek toplama dersleri, mantardan kağıt ve mürekkep yapma, roket ocak yapımı, doğal yöntemlerle saman nezlesi tedavisi, bedava konaklama seçenekleri gibi konulara dair faydalı bilgiler edinebilirsiniz.
AKŞAM
