Kiminin hafta sonlarında dahi takmakta ısrar ettiği, kiminin ise 'şıklık sadece kravatta değildir' diyerek reddettiği bu aksesuar, aslında birçok bey tarafından mecburen takılıyordu.

Kravat hiçbir işe yaramaz

İtalyan ayakkabı kuruluşu Suparga'nın başkanı Franco Bossisio, kravata tepki gösteren ilk kişi. Bir dergiye verdiği demeçte, ''Kravat hiçbir işe yaramaz. Berbat görünüyor çünkü erkeklerin pek çoğu uçuk bir şey seçeyim diye rezil oluyor. Üstelik gereğinden fazla sıkıcı. Bir kenara yazın, beş yıl sonra iş dünyasında dahi kimse kravata rağbet etmeyecek.'' demişti.

Kravata karşı çıkan ünlüler arasında bulunan ünlü oyuncu ve yönetmen Orson Welles, 1950'lerde, ''Gömleğimin üst düğmesi de ilikli olunca kendimi iyi giyinmiş hissediyorum.'' diyerek kravatı sevmediğini haykırmıştı. İşte Franco Bossisio'nun ve Welles'in de demiş olduğu gibi kravatsız moda yıllarına gelmiş bulunuyoruz. Sıcak yaz günlerinde en ferah ve serin tutacak giysilere yönelirken kravat takıyor olmak bir hayli komik bir görüntü çiziyor aslında. Ama birkaç sezondur podyumlardaki defileler ve moda çekimleri ile desteklenen modern, şehirli ve bakımlı erkek imajında kravata yer yok.

Artık iyi eğitimli, kariyer sahibi beyler şıklıklarını kanıtlamak ve ciddiyetlerini anlatmak uğruna kravat kullanmayacak. Modacılar takım elbiseleri, kesimleri ve kumaşları ile konforlu hale getirdikleri gibi daha özgür kombinlerle zevkli takımlar haline dönüştürdü. Mono düğmeli ceketlerle ve şık gömlekler artık kravatsız da gayet hoş. İşadamlarının hatta bürokratların bazı ortamlarda kravatsız kullandıkları takımlarıyla bu modayı kanıtlıyor.

Barack Obama'nın imajı

Kravatsız giyimi destekleyen sezon trendleri dar ve iyi dikilmiş kesimleri ön plana çıkarıyor. Ceket kolları, gömlek manşetleri görünecek şekilde kısalırken, yakaları geçen yıllara kıyasla çok daha darlaşıyor. Genç ve dinamik silüetin desteklendiği sezonda resmi davetlerde dahi kravat mecburiyeti ortadan kaldırıldı. Tabii bunda ABD Başkanı Barack Obama'nın çizdiği imajın da katkısı bir hayli fazla. Erkek moda dergisinden fırlamış gibi görünen yeni ve genç başkan Amerika'nın belki de 'özgürlükçü' tarafına görüntüsü ile destek veriyor. Takım elbisenin gömlek, kravat ve ikili takımdan ibaret olmadığını, iyi giyinmenin ve otoritenin kravatsız da yapılabileceğini anlatıyor. 2006'da Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales "oligarşinin ve beyazların sembolü" olarak nitelenmişti. Kırmızı gömleği ile marka haline gelen Chavez ise tıpkı Castro gibi kravat kullanmıyor.

Şirketlerin kravat politikası

Recep Tayyip Erdoğan da bazen kravat tercih etmeyen politikacılar arasında yer alıyor. 2004 yılında Davos'ta yapılan Dünya Ekonomik Forumu'nda da kravat takan işadamlarına, CEO'lara kesilen 5 franklık ceza sonrasında UNISEF'e 10 bin franklık katkı sağlanmıştı. Diğer taraftan da motivasyon, rahatlık, performans, konfor gibi başlıkların her geçen gün çok daha fazla önemli olduğunun fark edildiği iş hayatında kravat "tak"ma zorunluluğu patronları da ikiye böldü. Bir kısmı 'kravat resmi ve güveni ifade ediyor, işyeri kuralları içerisinde kullanılmak zorunda' derken kimisi de 'kravat motivasyonu düşürüyor ve sıcak yaz günlerinde iş gücü azalmasına katkı sağlıyor' diyerek, yapılan işin kravat takma ile ilgili olmadığının altını çiziyor.

Birçok işyeri 'özgür ve rahat cumalar' diyerek cuma günlerinde çalışanlarının istedikleri gibi giyinmelerine olanak tanıyor. Bir de buna havaların iyice ısınması eklenince kravatlar olması gerektiği gibi değil, gayet gevşemiş vaziyette duruyor. Ama öğrencilere olduğu gibi memurlara da yaz mevsiminde ceket ve kravat takma zorunluluğu kaldırıldı. Kravat üzerine yapılan tartışmalara yeni bir boyutun da gelmesine neden olan bu uygulama birçok özel şirket tarafından çalışan performansını artırmak adına zaten yapılıyordu. Eczacıbaşı, 'yazın kravat takmak zorunda değil çalışanlarımız' derken Sabancı Holding, Borusan Holding, Anadolu Grubu özgür cuma uygulamasını baz alıyor. Zorlu Holding de kravatı zorunlu tutmayan şirketlerden. Fakat hepsinin birleştiği bir nokta var ki; o da şirket ciddi bir yerdir ve plaja gider gibi gidilmemesi gerektiğidir. r.yazıci@zaman.com.tr ZAMAN