Her yeni yıl televizyonlarda geçen yılın değerlendirmesi ve bir zaman akışı içinde sunulmasını severim hatta 10 yıllık bir dilimi bile seyrederim. Hatta 20 yılı hatta 30 yılı hatta 40 yılı yazmayayım ama tarihe gerçekten ilgim var. Belgesel kanallarında şirket tarihçelerini izleyemeye bayılırım. Karniyarik yanında pilav, mantı üzerinde kızdırılmış tereyağı ve krem şantiyle çileki de severim ama 2010 nasıl geçti diye bana soracak olursanız ne yazacağımı bilemem.
Dönüp Google calendar’a baktım, epey toplantı yapmışım. Sonuçlarını ne zaman alacağım bilmiyorum. 2010 sektör için değerlendirmesini 2011 başında yapmak sıcağı sıcağına yapılan maç yorumları gibi olacak. Geri dönüp baktığımızda yanlış değerlendirmelerimiz olduğunu göreceğimiz için çok çekiniyorum. Kelimeleri özenle seçiyorum. Genel kavramlar üzerine konuşup topu ortada çevirip 10 sene sonra bu yazıyı okuduğumuzda mahçup olmayalım.
2000′li yıllarda 10 sene sonrasını heyecanla bekliyorduk. O zamanlar bir avuç internet tutkunu gençtik. Yabancı dergilerin gazıyla buralarda atıp tutuyorduk ki ‘dotcom boom’ olana kadar, sonra kendi içimizde yüksek sesle söylenmeye fakat dışarı karşı işin büyüyeceğinden bahsetmeye devam edip durduk. Hah işte geldi çattı 2010 ve dediğimiz gibi oldu. Bugün bütün o büyük şirketlerin, holdinglerin paçası tutuştu, hatta bir kısmı tutuştuklarından haberdar bile değiller. 2010 bunu gözümüzle gördüğümüz bir yıl oldu. Eticaret ray değiştirdi. Bundan sonra tutana aşkolsun. 5 sene içinde tüm ülkenin çehresi değişecek. Bu kadar da cesaretle yazıyorum. (Tabi belki küçük harflerle teknik olarak diğer tüm değişkenlerin değişmeyeceğini varsaydığımı politik, ekonomik ve sosyolojik değişkenlerin aynı kalacağı varsayımı altında tahmin yaptığımı belirteyim)
Kendi bloguma yazıyı yazmadığım için terbiyeli olup kendimi toparlayıp konu içinde kalmaya çalışıyorum. Yoksa burakbuyukdemir’.comde yazsam çok daha detaya girerdim ama burası sinaafra.com bu sebeple biraz daha ciddi bir değerlendirmeyi de yazının sonundaki paragrafta yapmayı planladım.
Can, Onur ve Baran’la Angelabs’dan Harun ve Metin beni tanıştırdıkları günü dün gibi hatırlıyorum. 3 arkadaşla tanıştığımızda grup satın almayı bahsetmişlerdi ve sadece alan adını almışlardı. Bugün sıfırdan kurulan büyük bir sektörün öncü bir oyuncusu oldular. Grupanya‘dan bahsediyorum. Etohum seçim kurulundaki sunumları duruyor seyretsek kendileri bile şaşırırlar. Bu kadar kısa bir süre içinde bu kadar hızlı neden bu sektör oluştu diye soran olursa söyleyeyim 10 sene önce bir avuç internet tutkunu gençtik.
Pabbuc.com son sene içinde 2nci deposuna taşındı. Serdar’la tanışıtğımız günü de hatırlıyorum. Hatta etohum bloguna notumu almışım. Serdar ve Göker İzmirli iki genç girişimci. Ne heyecanlı oluyor o enerjiyi almak. İkisi de pırlanta gibi girişimci. Şimdi pabbuc.com hızla büyüyor. 3 sene sonrasını düşünün tahmin edemiyorum gerisini sen düşün okuyucu. İnternetten ayakkabı mı satılır yahuu ? Kim alır ki ayağına giymediği ürünü? ya sıkarsa ya rengi uymazsa? Nasıl değiştirecek? ooo sen söyle ben sorayım. Binlerce çürütecek başlık bulurum ben sana pesimist okuyan. Nasıl oluyor bu dersen bir önceki paragrafın sonuna bak 10 sene önce gençtik hem de internete tutkunduk.
Karniyarik.com‘dan Siyamed, Kaan ve Doğuş’la nasıl tanıştık burayı yazarken hatırlayamadım. Yaşlılık olsa gerek. Monitera birazdan bu blogu tarar onlara anahtar kelime burada geçti alarmını verir Siyamed bana hatırlatır nasıl tanıştığımızı. 3 pırlanta genç dikey arama motoru yazıyorlar Türkiye’de …. Niye ki? Arama motoru yazıyorlar diye iki kelimeyi tekrar yazayım istedim. Peki niye ki? 10 sene sonra kendi teknolojimizi kendimiz geliştirelim diye yazıyorlar. Onları küçümseyenlerin yanaklarından öpmek için yazıyor bu genç tutkunlar.
Başladık etohum’daki girişimcilerden birisini atlasam ayıp olacak. Hepsi önümüzdeki 5 sene içinde bu sektöre yön verenler olacaklar. Bundan da bu kadar eminim, şart şurt yok. 5 sene sonra koyun önüme bu yazıyı. Metin ve Harun ideshot‘la başladılar şimdi Monitera’yı yapıyorlar. Hasan Yaşar hangiuniversite’nin kurucusu, Lütfi Balerin.com‘un kurucusu, Mustafa bendeistiyorum.com, anneysen.com‘dan Pınar ve Aylin, filoline.net Bertan ve Burçak, Sadık Sunumax.com, Mustafa userspots.com daha sayayım ama hepsi etohum.com‘da …. Unutmadan Türkiye’de muhteşem bir oyuna başlayan ve kısıtlı imkanlarla Boğazharbi gibi bir oyunu yazan Berkan’ın liderliğinde bir avuç genç. Aklıma bunlar geldi diğerleri lütfen alınmasınlar. Yazıya başlayınca kendimi alamadım. İşin diğer tarafı yazı 2010 değerlendirmesi olacaktı kendimi girişimciler içinde buldum yine. Heyecan bastı birden kızdım bir çok kişiye kuruma … Onlara söylemem merak etmesinler.
Bu bir avuç girişimci bu topraklarda yetişecekler sonra o destek olmayan kendini büyük sanan şirketlerin yerini alacaklar. Sektörlerin kurallarını değiştirecekler, yeni kurallar koyacaklar. Sonra da dönüp bu ekosistemi besleyecekler. Sonra bu büyük holdingler dönüp nerede hata yaptık diye soracak kendilerine o zaman şu paragraf sonundaki cümlelerde cevapları bulacaklar. 2010 yılına geleceğim. İçimde birikmiş durduramadım kendimi. Böyle olmadı mı müzik sektörü değişmedi mi? Film sektörü, medya, perakende değişmedi mi?
2010 değerlemesi konusuna geri dönersek. 2010 hem yuvarlak akılda kalan bir yıl hem de Türkiye için kırılım yıllarından bir tanesi oldu. Eticaret’in internet dışındakiler tarafından farkedildiği 10 olarak tarihe not düşebiliriz. Eticaret sektöründe hem özel alışveriş kulupleri hem de grup satın almalar için muhteşem bir yıl geçti. Diğer taraftan mobil sektörde patlama için filizlenmeler başladı. Oyun konusunda ise tohumlar bu yıllarda ekildi. Bu iki konudan önümüzdeki seneler için oldukça ümitliyim.
Geçmişe dönüp yılları değerlendirmeye çalışıtığımda hem ne zaman ne oldu karıştırıyorum, ama tanıştıklarımı hiç unutmuyorum. 2010 yılı harika insanlarla girişimcilerle tanıştığım bir yıl oldu. Öyle yazıldı deftere. 10 yıl sonra baktığımda bir internet tutkunu bir avuç gençtik demeye devam edebileceğim.
Burak Büyükdemir, Goril A. S. Kurucusu, eTohum Kurucusu, Ögretim Üyesi, Founder ve Business Angel
6 Comments
Böyle bir yazı da ismimin geçmesi bile çok güzel. Bu yıl çok daha iyi girişimler çıkacak etohum’da. Desteginiz için teşekkürler.
Teşekkür ediyoruz o süper ve güzel sözleriniz için. Sizinle Kaan ve Doğuş Antalya Rixos eTohum kampında tanıştılar, ben o güzel ana katılamadım. Ama en azından sizinle LinkedIn’de tanışabildim
Karniyarik.com adına Siyamed
Burada belirtilmeyen bir çok girişimde de eTohum’un katkısı vardır. Şahsen eTohum’dan bayağı faydalanıyorum. Girişimim eTohum bünyesinde değil ama eTohum’un katkısı çoktur.
Burak Hocam’a, ekibine ve destekçilerine teşekkür ediyorum. 2011′in çok daha verimli olması dileğiyle…
Sina bey merhabalar,
yazınız çok güzel; çok beğendim. Umarım bir kaç yıl sonra yapacağınız değerlendirmelerde dahil olabiliriz. İnternet ,internet diyorum sadece
Bu güne kadar olan (ve inşallah devam edecek) desteğiniz için çok teşekkür ederim.
Saygılar
HALiL
HALiL
Beneficial info and excellent design you got here! I want to thank you for sharing your ideas and putting the time into the stuff you publish! Great work!
Sn.BÜYÜKDEMİR Ustayı
Genç Girişimciler de tanımıştım.
Mütevazi kişiliği müthişti.
*Gelecek , Görebilenindir.*
Başarılar.
Abdurrahim BARIN
Gn.Bşk.
Türkiye Ulaş İş
http://www.ulasissendikasi.net