|
Korsan taksilerin sayısı her geçen gün artıyor. Korsan taksideki önü alınamaz artış, ticari taksi plaka değerlerini yarı yarıya düşürdü. Yatırım aracı olarak kullanılan ticari taksi plakaları 2009'un ilk 6 ayında 600 bin TL'den 400 bin TL'ye kadar geriledi. Taksi kira bedeli, her isteyen korsan taksicilik yapabilince 3-4 bin TL'lerden 2 bin TL'nin altına indi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığı Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü tarafından hazırlanan 'Korsan Taşımacılığın Mevcut Durumu Değerlendirmeler ve Çözüm Önerileri' adlı rapor İstanbul'daki korsan taksiciliğin geldiği noktaları gözler önüne seriyor. Rapora göre İstanbul'da 18 bin 186 taksi ve taksi dolmuş bulunuyor ve taksilerin yüzde 40'ı bir durağa bağlı çalışırken, yüzde 60'ının bir durağı yok. İstanbul genelinde hizmet veren 10 bin taksi her gün bir durağa bağlı olmaksızın kent içinde sürekli dolaşarak trafik içinde yolcu arıyor. Raporda yasal ve fiziksel yetersizliklerin yanı sıra etkin denetim yapılmamasından dolayı korsan taşımacılığın İstanbul'da ciddi artış gösterdiği belirtildi. Raporda korsan taksiciliğin önüne geçilmesi için yapılacak ilk çözümün gerekli yasal düzenlemelerin yapılması gerektiğine değinildi. İstanbul'da 19 bine yakın taksi bulunurken en yüksek taksi sayısı 480 araçla Atatürk Havalimanı'nda bulunuyor. Kentte 30�35 bin taksi sürücüsü bulunuyor. Rakamları tam olarak belirlenememesine rağmen kentte yaklaşık 30 bin korsan taksi bulunduğu kaydediliyor.
Raporda korsan taşımacılığın kent genelinde başta "Rent A Car" adıyla yapıldığı belirtilirken diğer uygulamalar da şöyle sıralanıyor: "Bazı özel bankaların müşterilerin talebi üzerine ticari taksilerden daha ucuza müşteri taşıması, hayvan sahiplerine yönelik sunulan 'pet-nakil' araçları, ticari olarak tescil edilen minibüslerin özel amaçlı kullanılması, minibüslerin kendilerine tahsil edilen hattın dışında taşımacılık yapması."
Rapor, korsanla mücadelede karşılaşılan zorlukların başında konuyla ilgili net bir kanunun olmaması, yaptırımların yetersiz kalması, ilgili birimlerin koordinasyonsuzluğu ve denetim ekiplerinin sayısının yetersizliğine dikkat çekiyor. Korsan taşımacılık yapan şahısların fiyat tarifesinin normal taksilerden ucuz olması gibi nedenler korsan taşımacılıkla mücadeleyi zorlaştırıyor. Raporun çözüm önerileri kısmında yürürlükten kaldırılan Rent A Car yasasının korsan taşımacılığı engelleyecek şekilde revize edilerek yeniden yürürlüğe girmesi gerektiğinin altı çiziliyor. Rent A Car işletmeciliği yapılabilmesi için belediyelerden izin alınması zorunluluğu getirilmesi gerektiği belirtilen raporda şu önerilere yer veriliyor:
"Korsan taşımacılık yapan minibüs, otobüs ve otomobil sahiplerine yüklü para cezaları kesilmeli. Aynı suçu tekrarlayan yolcu ve araç şoförü 3 aydan 12 aya kadar hapis cezasına çarptırılmalı. Bankaların müşteri memnuniyeti için yaptığı taşımacılığa izin verilmemeli. Rent A Car adı altında korsan taşımacılık yapan işyerleri kapatılarak bir daha işyeri açma izni verilmemeli. İlgili birimler koordineli çalışmalı, korsan denetimi yapacak görevlilerin sayısı artırılmalı."
Büyükşehir'in 'korsan taşımacılık' raporundan çarpıcı bölümler
Kent genelinde 2009 yılı itibarıyla trafiğe kayıtlı 17 bin 442'si 'T' plakalı (İstanbul kentinin merkezi yerlerinde çalışan) ve 744'ü 'M' ve 'C' plakalı (Sultanbeyli, Şile, Büyükçekmece, Silivri, Beylikdüzü ve Çatalca ilçelerinde çalışan) olmak üzere toplam 18 bin 186 taksi bulunuyor.
Mevcut taksi duraklarının çoğunluğu otel, hastane, büyük alışveriş merkezlerinin yakınları ile taksi taleplerinin yüksek olduğu konut bölgelerinde bulunuyor.
Genellikle günün 24 saati hizmet veren taksi duraklarının tamamında telefon bulunmasına rağmen yaklaşık yüzde 30'unda telsiz de mevcut.
kent genelinde çalışan taksilerin büyük kısmı kiraya veriliyor.
Taksici esnafı İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne her yıl miktarı değişmek üzere 'Çalışma Ruhsatı' adı altında ödemede bulunarak aldıkları ruhsat ile faaliyet gösterebiliyor.
Taksiciler genellikle Fiat Albea, Hyundai ve Renault marka otomobilleri tercih ediyor.
İstanbul'da çalışan taksilerin yüzde 50'si klimalı iken genellikle araçların kapasiteleri sürücü hariç 4 yolcu.
Mevcut araçlar güvenli taşımaya uygun olmamakla birlikte çevreyi kirletici etkileri normalin çok üstündedir. Ayrıca mevcut sistemde araç şoförlerinin SSK benzeri sosyal güvenceleri bulunmuyor.
Taksilerin çoğu dolaşarak müşteri arıyor. Bu sırada boş kilometre yaparak trafik yoğunluğunu gereksiz yere artırıyor.
|
